Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ και Δαυΐδ Μπάλφουρ
Ο Μπάλφουρ αξιώθηκε της απέραντης αγάπης του Αγίου Σωφρονίου, ο Γέροντας σε μια επιστολή του έγραφε:
“Σας υπόσχομαι ότι θα προσεύχομαι για σας ως τον τάφο και, αν ο Κύριος δώσει σε μένα τον άθλιο τέτοια χάρη, τότε και μετά τον θάνατό μου θα προσεύχομαι για σας, ως την πιο αγαπητή και συγγενή σε μένα ψυχή” (σ. 111).
Σε μια επιστολή που έστειλε ο Μπάλφουρ στον πρώην Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων (Μεγάλης Βρετανίας) Μεθόδιο Φούγια, γράφει:
“Είμαι 85 ετών (γράφει τον Απρίλιο του 1988, ενάμιση χρόνο πριν κοιμηθή που έγινε τον Οκτώβριο του 1989) και τα τελευταία 42 χρόνια υπήρξα αντικείμενο της πιο χυδαίας συκοφαντίας, η οποία, ανθρωπίνως ειπείν, έχει καταστρέψει ανεπανόρθωτα την ζωή μου· εν τούτοις, υπακούοντας στον ...
πνευματικό μου πατέρα, τον Αρχιμανδρίτη Σωφρόνιο, δεν έχω ποτέ ανταπαντήσει ή εκστομίσει μια λέξη για αυτοάμυνα, αλλά έχω μάθει να παίρνω κυριολεκτικώς κατά λέξη τους λόγους του Χριστού: “Μακάριοι εστε όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσι και είπωσι πάν πονηρόν ρήμα καθ’ υμών ψευδόμενοι ένεκεν εμού” (Ματθ. ε’, 11)”. (Μητροπολίτου Πισιδίας Μεθοδίου Φούγια: Θεολογικαί και ιστορικαί μελέται, συλλογή δημοσιευμάτων και μή, σύμμικτα εκκλησιαστικά, τόμοι Δέκατος Τέταρτος και Δέκατος Πέμπτος, Αθήνα 2003 σελ. 263).Ο Μπάλφουρ αποτελεί, πραγματικά, μία τραγική φιγούρα. Κάποτε θα ομολογήσει: «Η ζωή μου είναι μία θλιβερή αμφιταλάντευση» (σ. 379). Οι αμφιταλαντεύσεις του Μπάλφουρ φτάνουν στο αποκορύφωμά τους, όπως ο ίδιος μαρτυρεί: «Έχασα την πίστη ότι η Ορθοδοξη Εκκλησία είναι η μόνη που κατέχει την αλήθεια σε όλο το πλήρωμά της».
Στα δύσκολα αυτά χρόνια για τον Μπάλφουρ ο Γέροντας Σωφρόνιος δεν παύει να προσεύχεται γι’ αυτόν, συναισθανόμενος την ευθύνη του ενώπιον του Θεού για την ψυχή του Μπάλφουρ. Του έγραφε: “…ίσως μας δοθεί και η δυνατότητα, έστω και για λίγο , να ζήσουμε μαζί. Πάντοτε το επιθυμούσα, τώρα ακόμη περισσότερο. Το αναφέρω, για να το έχεις κατά νούν, αν ποτέ αισθανθείς την κλήση γι’ αυτό”. Και άλλοτε του έγραφε: “Θα ήθελα να διατηρήσω με σένα κάθε δυνατή πνευματική σχέση κάτω από όλες τις περιστάσεις”. Κατά τους δύσκολους αυτούς χρόνους δεν υπογράφει τις επιστολές “με αγάπη εν Χριστώ”, αλλά “με μεγάλη εν Χριστώ αγάπη”. Ώσπου ήρθε η τελευταία μεταστροφή στην εσωτερική ζωή του Μπάλφουρ το 1962. Ο Μπάλφουρ κάνει αίτημα να τον δεχτεί η Ορθόδοξη Εκκλησία στους κόλπους της ως λαικό πλέον. ῞Οπως σημειώνει ο ιεροδιάκονος Νικόλαος: «Από εκείνη τη στιγμή ως το τέλος της ζωής του ο Μπάλφουρ φρόντιζε με κάθε επιμέλεια την πίστη του στην Ορθοδοξία, μεταλαμβάνοντας συχνά των αγίων του Χριστού μυστηρίων. Πολλοί θυμούνται τα καυτά δάκρυα μετανοίας, που έχυνε στη θεία Λειτουργία. Από τότε ανανεώθηκε και η πνευματική επαφή του με τον Γέροντα Σωφρόνιο. Η πνευματική καθοδήγηση δεν γινόταν πλέον δι’ αλληλογραφίας, αλλά προφορικά κατά τη διάρκεια τακτικών συναντήσεων» (σ. 30).
Ο Γέροντας Σωφρόνιος κατεύθυνε πνευματικά τον Μπάλφουρ, χωρίς να απελπίζεται για τις πολλές του πτώσεις. Ζούσε το δράμα του ως προσωπικό του δράμα, όπως τονίζει σχετικά: «Η εμπειρία της πνευματικής πατρότητος είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, αλλά η άσκησή της, δηλαδή ο αγώνας στην καρδία του αδελφού ενάντια στο πάθος που τον βασανίζει, υπερβολικά δύσκολη. Με άλλα λόγια είναι ανάγκη να τον δεχθείς στην καρδία σου και να ζήσεις τον πειρασμό του ως προσωπικά δικό σου» (σ. 289).
Για όλους ισχύουν τα λόγια του Αγίου Σωφρονίου του Έσσεξ στον Μπάλφουρ: «Δόξα τω Θεώ πάντων ένεκεν! Θα υπομείνουμε. Τέτοια είναι η οδός μας. Προσέκοψες, ανορθώσου! Έπεσες, σήκω! Ποτέ όμως δεν πρέπει να απελπίζεσαι» (σ. 245).
