Εἶναι ἡ μέθοδος τοῦ J. Salatin ἡ ἐλπιδοφόρος μαντατοφόρος περιστερά τῆς ‘’μετακατακλυσμιαίας’’ γεωργοκτηνοτροφίας;
«Ἄν ἀξίζει νά τό κάνεις, ἀξίζει νά τό κάνεις φτωχικά ἀρχικά»
«If it’s worth doing, it’s worth doing poorly first», Joel Salatin
Ο Joel Salatin εἶναι ἕνας ‘’φιλόσοφος’’ ἀμερικανός γεωργοκτηνοτρόφος (farmer) πού σάν νά ἔχει ἀναλάβει τό ἔργο τῆς ὑπεράσπισης τῆς βεβιασμένης μέν ὑπό τοῦ ἐξαγριωμένου – ὡς μή ὤφειλε- κατ’ εἰκόνα Θεοῦ ποιηθέντος ἀνθρώπου, δημιουργηθείσης δέ ‘’καλῶς’’ ὑπό τῆς ἀνεξιχνιάστου Σοφίας τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι σάν νά γράφει τό ‘’ἔπος’’ τῆς ἐπανάστασης τῆς κατακρεουργηθείσης κτηνοτροφίας καί γεωργίας ἀπέναντι στήν ἐκβιομηχανισμένη, ἐξαντλητική καί ἀδιέξοδη, ἀπρόσωπη, ἀπάνθρωπη – πολλές φορές – καί ἀνέραστη κατάχρηση τοῦ ἅπαξ δημιουργηθέντος, λίαν καλῶς πλασθέντος καί κατά πάντα ἐν Σοφία κτισθέντος ὄμορφου κόσμου τοῦ Θεοῦ.
Ἀντλεῖ ἀπό τήν ἀμερικάνικη ἱστορία διαβάζοντας τά κείμενα προσεχτικά καί ἐξερευνητικά. Μαθαίνει ἀπό τό θησαυρό τῆς Βίβλου διαβάζοντας μέ πίστη καί εὐδιαθεσία ἄν καί ὡς προτεστάντης ὑστερεῖται τῆς ἁγιοπνευματικῆς ἑρμηνείας καί Παραδόσεως. Παρ’ ὅλα αὐτά ἀποδεικνύεται πιστότερος πολλῶν ὀρθοδόξων ἀφοῦ δέν ἀκροβατεῖ φιλοσοφικῶς σέ δῆθεν ἑρμηνεῖες εἰκονολογικού χαρακτήρα ἱστορικῶν, κατά πάντα, γεγονότων. Συμβαίνει – κατά θαυμαστή Θεία Πρόνοια – νά ἔχει σπουδάσει Ἀγγλική Φιλολογία τήν ὁποία χρησιμοποιεῖ μέ ἐκπληκτική ἱκανότητα στό νά θεωρητικοποιήσει καί ὑποστασιοποιήσει τήν ἐν τοῖς πράγμασι καί πράξεσι ἐπιτυχία του, καθώς ἐπίσης καί στή μεταλαμπάδευση τόσο τῶν ἐφαρμοσμένων γνώσεων τοῦ ὅσο καί τοῦ ἀκόρεστου ζήλου του στούς νέους, ἀτίθασα ὁραματιζομένους καί ἀκατάβλητους ὑποψήφιους γεωργοκτηνοτρόφους, τούς ‘’θεραπευτές τῆς γῆς’’, ὅπως ἀρέσκεται νά τούς ἀποκαλεῖ! Τολμάει νά ἀκούει καί νά ὑπακούει τή φωνή τοῦ Θεοῦ μέσα του, τή συνείδησή του, πού τοῦ ἐπιτάσσει νά μή ὑποτάσσεται μέ τίς ἐπιβλητέες ἀλλά παράφρονες προσταγές τῆς σύγχρονης θεσμικῆς ἀγροτοκτηνοτροφικῆς κοινότητος καί ἔτσι, γιά παράδειγμα, ὅταν στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1980 οἱ θεσμοί προσκαλοῦσαν τούς ἀμερικανούς ἀγροτοκτηνοτρόφους σέ μεγάλα γεύματα γιά νά τούς παρουσιάσουν τήν τότε σύγχρονη καί ἐσαεί ‘’φαεινή’’ πρόταση τῆς «ἐπιστήμης» περί κρεατοτροφῶν σέ φυτοφάγα ζῶα (!) ἐκεῖνος ἀποστασιοποιήθηκε εὐθέως καί ἀμέσως, ἀπαρνούμενος νά συμμετάσχει σέ αὐτό πού ἡ πολύ ἁπλή λογική λέει ὅτι εἶναι διαστρέβλωση τοῦ φυσιολογικοῦ προσποριζόμενος ἔτσι τό προσωνύμιο lunatic (τρελός)! Μετά ἀπό 20 χρόνια, βέβαια, φάνηκε περίτρανα ποιές ἀγελάδες ἦταν τρελές καί ποιοί ἄνθρωποι ἦταν lunatics.
Ο Joel Salatin ἐργαζόμενος μέ ἐλπίδα, πίστη καί ἀγάπη πρός τή γῆ καί τόν Δημιουργό αὐτῆς, κατάφερε τό κομμάτι γῆς πού εἶχαν ἀγοράσει οἱ γονεῖς τοῦ τό 1962 στή Shanendoah Valley στή Virginia τῶν Η.Π.Α. καί τό ὁποῖο συνέβαινε ὡς τό φθηνότερο τῆς περιοχῆς νά εἶναι καί τό φτωχότερο ἐδαφολογικά – ὁ πατέρας τοῦ στήριζε τούς πασσάλους σέ κυβάκια τσιμέντου λόγω τῆς ἀνεπαρκοῦς ποσότητος χώματος στό ἔδαφος! – νά τό κάνει νά παράγει τόση βοσκή, ὥστε μετά ἀπό 50 χρόνια ἐφαρμογῆς τῆς μεθόδου του, κατάφερε στό ἀγρόκτημα τοῦ χωρίς νά ἔχει σπείρει ἕνα σπόρο καί χωρίς νά ἔχει οὐδέποτε χρησιμοποιήσει λίπασμα ὄχι μόνο νά ξεπεράσει τόν μέσο ὄρο παραγωγῆς βοσκῆς – βιομάζας δηλαδή αὐτό πού μένει ὅταν πάρεις τό χόρτο ἑνός ἔτους, τό ἀποξηράνεις καί τό ζυγίσεις ἀλλά καί νά τήν τετραπλασιάσει! Μέ νούμερα, ἡ μέση παραγωγή βιομάζας στήν εὐρύτερη γειτονική του περιοχή εἶναι 2500 pounds/acre (1134 kg/4στρεμ.) ἀνά ἔτος, ἐνῶ ἡ δική του παραγωγή εἶναι 10000 pounds/acre(4536 Kg/4στρεμ.) ἀνά ἔτος.
Ποιά εἶναι ὅμως τά χαρακτηριστικά πού κάνουν αὐτή τήν καινοτόμο καί πετυχημένη δράση τοῦ Salatin ὄχι μόνο νά ξεχωρίζει ἀλλά νά δίνει λύσεις στά προβλήματα τῆς σύγχρονης γεωργίας, κτηνοτροφίας, οἰκολογίας, οἰκονομίας καί κατ’ ἐπέκταση κοινωνιολογίας; Λαμβανομένης ὑπ’ ὄψιν τῆς ἔκτασης τῆς πολυσχιδοῦς δράσης τοῦ μόνο στιγμιοτυπικᾶ θά μπορέσουμε ἐδῶ νά παρουσιάσουμε τήν προσπάθειά του. Ἔτσι: δέν καλλιεργεῖ ἐτήσια φυτά γιά ζωοτροφές (καλαμπόκι, στάρι, βρώμη, σόγια, κουκί κ.λ.π.) μέ ἀποτέλεσμα νά μή δεσμεύεται ἀπό τόν τύπο τοῦ ἐδάφους (πεδινό, ἐπίπεδο, πλούσιο χῶμα κ.λ.π.) καί τό μικροκλίμα τῆς περιοχῆς, νά μή χρειάζεται μεγάλα, ἐξειδικευμένα καί ἀκριβά στήν ἀγορά, συντήρηση καί κίνηση τούς μηχανήματα (μεγάλα τρακτέρ, θεριζοαλωνιστικές μηχανές κ.λπ.), δέν κτίζει σιλό καί ἄλλες μόνιμες, πολυδάπανες καί φορολογούμενες (ΕΝΦΙΑ!) κατασκευές πού ἔχουν κοστολόγια τέτοια πού δέν ἀποσβένονται καί δέν ἐπιτρέπουν νέους ἀνθρώπους νά ἀξιωθοῦν νά γίνουν «θεραπευτές τῆς γῆς»! Ἐννοεῖται, βέβαια, ὅτι δέν εἶναι κατά τῆς τεχνολογίας – χρησιμοποιεῖ λ.χ. δύο μικρά τρακτέρ τύπου Kubota – ἁπλῶς, ἀντί νά δουλεύει αὐτός γιά τά μηχανήματα, δουλεύουν αὐτά γι’ αὐτόν! Ἐπίσης, δέν χρησιμοποιεῖ λιπάσματα πού ἔχουν κόστος ἀγορᾶς, κόστος μεταφορᾶς μέ μεγάλο περιβαλλοντικό στίγμα τόσο κατά τήν παραγωγή ὅσο καί κατά τή μεταφορά τους καί προκαλοῦν ναρκωτικό ἐθισμό (drugaddiction) στό ἔδαφος ὅπως τά φάρμακα στόν ἀνθρώπινο ὀργανισμό.
Πιό συγκεκριμένα, ποιός εἶναι ὁ κεντρικός ἄξονας τῆς σκέψης του; Διδάσκεται ἀπό τόν κύκλο τῆς φύσης, παρεμβαίνει δημιουργικά σέ αὐτόν καί αὐτοαποκαλεῖται ‘’grassfarmer’’ δηλαδή ἀγρότης τῶν χόρτων! Μᾶς λέει λοιπόν, ὅτι τά πολυετῆ αὐτοφυῆ φυτά παρουσιάζουν ἕνα κύκλο ἀνάπτυξης πού διακρίνεται σέ 3 φάσεις τίς ὁποῖες ὀνοματίζει μέ ἕναν πιό πολύ ποιητικό παρά ἐπιστημονικό τρόπο: ἡ νηπιακή ἡλικία ὅπου το χόρτο εἶναι ἀκόμη πολύ μικρό, ἡ ἐφηβική ἡλικία ὅπου το χόρτο βρίσκεται στήν ἀκμή του καί ἡ γεροντική ἡλικία ὅπου το χόρτο παρακμάζει καί ξεραίνεται. Τή γῆ λοιπόν πού διαθέτει κάθε χρονιά – ἕνα μέρος εἶναι ἰδιόκτητό το ἄλλο τό ἐνοικιάζει – τή χωρίζει σέ κομμάτια μέ ἠλεκτρικό φράχτη καί τήν ποτίζει ὅταν χρειάζεται μέ μαύρους πλαστικούς σωλῆνες ἀπό τεχνητές λιμνοῦλες πού βρίσκονται ψηλότερα καί γεμίζουν μέ τό νερό τῆς βροχῆς. Ἐκεῖ, σέ κάθε τέτοιο κομμάτι ἀφήνει τίς κρεατοπαραγωγικές ἀγελάδες του νά βόσκουν ἐλεύθερες κατά τή φάση ἀκριβῶς, τῆς ἐφηβικῆς ἡλικίας τῶν χόρτων. Ὅταν τελειώσει ἡ βοσκή τους, τά ὁδηγοῦν στό διπλανό κομμάτι γῆς πού εἶναι περιφραγμένο μέ ἠλεκτρικό φράχτη καί ὁδηγοῦν στό χρησιμοποιημένο χῶρο τίς κότες μέ τό κινητό κοτέτσι γιά νά βοσκήσουν τό ἐναπομεῖναν κοντοκουρεμένο χόρτο ἀπό τίς ἀγελάδες. Μάλιστα, φροντίζουν νά πηγαίνουν τίς κότες στό χῶρο αὐτό 3 μέρες μετά, προκειμένου οἱ προνύμφες τῶν ἐντόμων μόλις νά ἔχουν ἐκκολαφθεῖ πάνω στά κόπρανα τῶν ἀγελάδων ἔτσι ὥστε οἱ κότες τρώγοντας τίς προνύμφες προσλαμβάνουν πρωτεΐνες, καθαρίζουν τό χῶρο ἀπό τά βλαβερά ἔντομα καί σκαλίζοντας τίς ἀκαθαρσίες τῶν ἀγελάδων ὅλο το ἔδαφος λιπαίνεται κατανεμητικά χωρίς συσσώρευση τῆς κοπριᾶς καί τῶν δυσοσμιῶν, καθιστώντας περιττό τόν ἐμπλουτισμό τοῦ ἐδάφους ἀπό χημικά λιπάσματα. Φεύγουν καί οἱ κότες καί ἀπό πίσω ἀκολουθοῦν τά γουρούνια πού ψάχνουν γιά ρίζες καί ἀναμοχλεύουν τό ἔδαφος καί τήν κοπριά. Τό χειμώνα συγκεντρώνουν ὅλα τα ζῶα πλήν τῶν ἀγελάδων (κότες, γαλοποῦλες, γουρούνια, κουνέλια, κ.λ.π.) σέ μεγάλα θερμοκήπια ὅπου ζεσταίνονται, ἀπεντομώνουν τό χῶρο καί λιπαίνουν τό ἔδαφος, τήν ἄνοιξη τά βγάζουν στήν ὕπαιθρο καί φυτεύουν λαχανικά στό ἐμπλουτισμένο ἔδαφος καί ἀρχές τοῦ χειμώνα ὁ κύκλος ἐπαναλαμβάνεται… Εἶναι πολύ λιτή καί γενική ἡ περιγραφή ἐδῶ πέρα, βέβαια, γεννώντας πολλές ἀπορίες, ἴσως, ἀλλά ἡ πλήρης ἀνάπτυξη μπορεῖ νά βρεθεῖ μέσω τοῦ διαδικτύου*. Τό σπουδαῖο εἶναι ὅτι δέν πρόκειται γιά κάποια εὔελπιδα καί εὐγενῶν προθέσεων ὑπεραισιόδοξη διδακτορική ἐργασία ἀλλά γιά ἐφαρμοσμένη δράση μέ πραγματικά ἀποτελέσματα. Τόν ἴδιο τόν Salatin τόν καλοῦν ὄχι μόνο σέ ὅλες τίς ΗΠΑ ἀλλά καί στήν Εὐρώπη, στήν Αὐστραλία καί σέ ὅλο τόν κόσμο γιά νά τούς μυήσει σέ αὐτά τά καινούρια πράγματα πού ὅμως εἶναι τόσο παλαιά… Σήμερα, ὁ Salatin στήν ‘’polyfacefarm’’ τοῦ παράγει σαλάτα μπάρ βοείου κρέατος, χοιρινό, πουλερικά ἐλευθέρας βοσκῆς, κουνέλια χορτονομῆς καί πουλάει ἀπευθείας ὅλα αὐτά σε 5000 οἰκογένειες, 50 ἑστιατόρια καί 10 ἀγορές λιανικῆς πώλησης.
Φυσικά, αὐτή εἶναι μόνο μία μορφή γεωργοκτηνοτροφίας καί ὁ Joel Salatin τόσο μέσα ἀπό τήν ἑξηντάχρονη βιωματική του ἐμπειρία ὅσο καί ἀπό τά ταξίδια τοῦ ἀνά τόν κόσμο ἔχει συγκεντρώσει γιά μᾶς 10 βασικές ἀρχές πού χαρακτηρίζουν μία ἐπιτυχημένη γεωργοκτηνοτροφική προσπάθεια. Ἅς τίς δοῦμε ὅσο πιό σύντομα γίνεται:
1.‘’Κάθε ἀγρόκτημα ἔχει πιό πολλές δυνατότητες ἀπό αὐτές πού φανταζόμαστε’’. Ὁ μέλλων ἐπιτυχεῖν ὑποψήφιος ἀγρότης πρέπει νά πιστέψει ὅτι ὑπάρχουν περισσότερες δυνατότητες ἀπό αὐτές πού φαίνονται. Πρέπει νά ἔχει τό λογισμό: γιά νά ξεκινήσω δέν χρειάζεται νά ἔχω περισσότερη γῆ ἤ καλύτερη γῆ ἤ καλύτερο κλίμα ἤ καλύτερα ἐργαλεῖα ἀλλά μέ αὐτά τά λίγα μπορῶ νά κάνω μιά σπουδαῖα ἀρχή, ἀνεξαρτήτως τῶν συνθηκῶν πού μέ περιβάλλουν. Ἀναφέρει κάποια ἐντυπωσιακά σύγχρονα παραδείγματα καί συμβουλεύει, χαριτολογώντας, ὄχι μόνο νά μήν ἀκοῦμε τούς γείτονες ἀλλά νά κάνουμε ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπό αὐτό πού λένε(!): ἄν σου λένε κάν’ τό, μή τό κάνεις καί ἄν σου λένε μή τό κάνεις, κάν’ τό ὁπωσδήποτε «καί ἐχθροί του ἀνθρώπου οἱ οἰκιακοί αὐτοῦ»)!
2.‘’Μεταφερόμενες κατασκευές’’. Στήν κλασσική μορφή τῆς γεωργοκτηνοτροφίας τό βασικό κεφάλαιο εἶναι ἀναμφισβήτητα ἡ γῆ. Μέ τίς μεταφερόμενες, ὅμως, κινούμενες κατασκευές δέν χρειάζεται νά εἶσαι κάτοχος γῆς! Διότι ‘’farm isn’t the land, but what farmer does to the land!’’, τό ἀγρόκτημα δέν εἶναι ἡ γῆ ἀλλά τό τί κάνει ὁ γεωργοκτηνοτρόφος στή γῆ. Γίνεσαι λοιπόν, ἕνα εἶδος σύγχρονου νομᾶ.
3.‘’Πολλαπλῶν χρήσεων κατασκευές’’. Κατασκευές γιά πολλές χρήσεις ὅπως γιά παράδειγμα: θερμοκήπια γιά φυτά τό καλοκαίρι καί ζῶα τό χειμώνα, σωλήνας νεροῦ γιά ὅλα τα ζῶα κ.λπ.
4.‘’Ξεκινοῦμε μέ τή μικρότερη ὀντότητα πού εἶναι δυνατό νά πραγματοποιηθεῖ’’. Σκεφτόμαστε τά μικρά, ὄχι τά μεγάλα. Κοινῶς δέν μεγαλοπιανόμαστε. Ποιό εἶναι τό ἐλάχιστο ποῦ πρέπει νά καταφέρω, ὥστε ἡ προσπάθεια νά εἶναι βιώσιμη; («Ὁ ταπεινῶν ἐαυτόν ὑψωθήσεται, ὁ δέ ὑψῶν ἐαυτόν ταπεινωθήσεται»).
5.‘’Ἡ συνεργασία εἶναι κρίσιμης σημασίας’’. Ὅλη ἡ ποικιλία τῶν δώρων καί τῶν χαρισμάτων δέν χωροῦν σέ ἕνα ζευγάρι πόδια.
6.‘’Οἱ συνεργάτες σου εἶναι καλύτερα νά εἶναι οἰκογενεῖς σου ἀπό τό νά εἶναι ὑπάλληλοί σου’’. Εἶναι καλύτερα δηλαδή νά ὑπάρχουν σχέσεις τύπου οἰκογενείας ἀπό τό νά ὑπάρχει μία ψυχρή ἐπαγγελματική σχέση.
7.‘’Ἡ καθαρά ἀξία τοῦ κτήματος βρίσκεται στή διαχείριση (management) καί στή γνώση. Χρειάζεται πληροφορία, χαρακτήρας (γιά νά μπορεῖς π.χ. νά σηκωθεῖς στίς 5.00 καί νά μή χρειάζεται νά πιεῖς 5 καφέδες γιά νά πᾶς νά κάνεις κάποιες πρωινές ἐργασίες) καί διαχείριση. Αὐτά ἡ τράπεζα οὔτε μπορεῖ νά στά δανειοδοτήσει ἀλλά οὔτε καί νά στά πάρει. Σέ αὐτή τήν κατηγορία ἀνήκει καί ἡ ἠλεκτρονική (διαδικτυακή) συσσωμάτωση τῶν χαρακτηριστικῶν της ὁποιασδήποτε γεωργοκτηνοτροφικῆς δράσης.
8.‘’Ἀπευθείας πώληση’’. Γίνεται ὁ κάθε παραγωγός καί...
μεσάζων μεταξύ παραγωγοῦ καί ἀγοραστή. Μορφοποιεῖ τό προϊόν ἀνάλογα, βρίσκει τούς ἀγοραστές καί τό διαθέτει ἀπευθείας σέ αὐτούς.
9.‘’Βρίσκουμε λύσεις ἀπό μέσα πρός τά ἔξω καί ὄχι ἀπό ἔξω πρός τά μέσα’’. Λόγου χάριν ὅταν πρέπει νά αὐξήσουμε τά ἔσοδα γιά νά μπορέσουμε νά ἀποδώσουμε ἀκόμη ἕνα μισθό, ψάχνουμε νά βροῦμε τρόπο νά τό πετύχουμε μέσα ἀπό αὐτά πού ἔχουμε καί μποροῦμε νά κάνουμε καί δέν ἀδημονοῦμε ‘’πότε θά πεθάνει ὁ γείτονας γιά νά ἀγοράσουμε τό δικό του κομμάτι γῆς’’!
10.‘’Ἡ κίνηση προκαλεῖ κίνηση’’. Μπορεῖ νά ἔχουμε μία βασική ἐπιθυμία, ἕνα γενικευμένο στόχο ἀλλά τό ποῦ καί πῶς ἀκριβῶς θά φτάσουμε δέν τό γνωρίζουμε. Ζοῦμε τή ζωή μας καί γράφουμε ἱστορία. Κάνουμε ἕνα μικρό βῆμα καί ξεκινοῦμε ἕνα μεγάλο ταξίδι. Κάνουμε ἕνα μικρό βῆμα καί γεννιοῦνται δρόμοι, μονοπάτια καί ὁρίζοντες πού δέν ὑπῆρχαν πρίν κάνουμε τό βῆμα! (Σ’ αὐτήν τήν ἀλήθεια στηρίζεται ὁ Prigogine γιά νά ἀποδείξει ὅτι ὁ χρόνος ἔχει φορά, ὅτι ὑπάρχει τό βέλος τοῦ χρόνου καί ἔτσι ὁ χρόνος δέν εἶναι ψευδαίσθηση). Μᾶς προτρέπει λοιπόν, ὁ Salatin νά τολμήσουμε, νά κάνουμε τό πρῶτο βῆμα… Δέν μιλάει μέσα ἀπό τήν ὀρθόδοξη Παράδοση, ἀλλά μιλάει πιό ὀρθόδοξα ἀπό τούς περισσότερους ὀρθόδοξους! Καί γιά νά μή φοβηθοῦμε τά ἀναπόφευκτα λάθη καί νά μή δειλιάσουμε μπροστά στίς προσωπικές μας ἀδυναμίες καί τίς ἐξωγενεῖς δυσκολίες διορθώνει τή γνωστή ἀμερικάνικη ρήση: «ἄν ἀξίζει νά τό κάνεις, τότε ἀξίζει νά τό κάνεις σωστά» καί τήν τροποποιεῖ σε: «ἄν ἀξίζει νά τό κάνεις, τότε ἀξίζει νά τό κάνεις φτωχικά ἀρχικά»!
Ἐρώτηση: Μᾶς θυμίζουν κάτι αὐτά τά 10 σημεῖα ποῦ παρουσιάζει ὁ Salatin; Μᾶς εἶναι ἀπό κάπου οἰκεία; Μήπως τά ἔχουμε ξαναδιδαχθεῖ ἀλλά δέν τά ἐκτιμήσαμε; Ὑπάρχει κάποιος πού τά ἐφάρμοσε αὐτά στόν ἀπόλυτο βαθμό καί ἡ ἱστορία τοῦ ἀποτελεῖ γιά μᾶς πρότυπο;
Ὁ Θεός, δέν ἐξέλεξε ὡς περιούσιο λαό τούς Ἑβραίους, ἀλλά τόν μεγάλο Ἀβραάμ! Ἕναν ἄνθρωπο φαινόμενο, ἕναν ἄνθρωπο ὄαση στήν ἔρημό της πολύ σκληρῆς ἐκείνης ἐποχῆς… Ὁ Ἀβραάμ λοιπόν, ἐκτός του ὅτι ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ τόν κατέστησε Πατριάρχη τῶν ἀπογόνων του Ἑβραίων καί πνευματικό Πατριάρχη ὅλων ἠμῶν τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν τηρεῖ ὅλα αὐτά τά σημεῖα καί μάλιστα στόν ἀπόλυτο βαθμό! Ἔτσι:
1.Θυσίασε δύο φορές τήν ἀσφάλεια τῆς οἰκείας πατρώας γῆς ἀπό τήν Οὔρ στή Χαρρᾶν καθ’ ὑπόδειξη τοῦ φυσικοῦ πατέρα καί ἀπό τή Χαρρᾶν στή Συχέμ καθ’ ὑπόδειξη τοῦ οὐρανίου Πατρός καί τί δυνατότητες ἔκρυβε αὐτή ἡ γῆ… πέρα ἀπό κάθε φαντασία. Ἦταν ἡ Γῆ τῆς Ἐπαγγελίας!
2.Φυσικά ὅλες οἱ κατασκευές ἦταν μεταφερόμενες: ἀντίσκηνα, κοπάδια κ.λ.π.. Ἦταν νομάς.
3.Καί βεβαίως, οἱ κατασκευές ἦταν καί πολλαπλῶν χρήσεων: δέρματα γιά σκεπάσματα, γιά πατώματα, γιά ρουχισμό, κατσαρόλες γιά ἄρμεγμα, μαγείρεμα, παρασκευή τυριοῦ, κουβάλημα νεροῦ κ.ο.κ.
4.Ξεκίνησε μέ τή μικρότερη δυνατή ὀντότητα: οἰκογένεια δύο συζύγων μέ ἀποδεδειγμένη ἀνικανότητα τεκνοποίησης. Κατέληξε γενάρχης μεγάλου ἔθνους πέρα ἀπό κάθε προσδοκία καί χάρη στή δική του εὐλογία, ὑπάρχει ἀκόμα…
5.Ποτέ δέν ἦταν μόνος του. Στήν ἀρχή μέ τόν πατέρα του καί τόν ἀδελφό του, στή συνέχεια μέ τή γυναίκα του καί τόν ἀνιψιό του καί ὅλους τους ὑπηρέτες του.
6.Ὑπηρέτες πού δέν ἦταν, φυσικά, ὑπάλληλοι ἀλλά πραγματικοί οἰκογενεῖς, μαζί στίς εὐλογίες καί τίς δυσκολίες. Ἀπό αὐτούς πῆρε 318 καί καταδίωξε τούς 4 βασιλιάδες Χοδολλογομέρ, Τιδάλ, Ἀμραφέλ καί Ἀριώχ καί ἐλευθέρωσε τόν Λώτ μαζί μέ ὅλα του τά ὑπάρχοντα, τίς γυναῖκες καί ἄλλους αἰχμαλώτους.
7.Ἔχει ὁ Ἀβραάμ χαρακτήρα;;; Οὐδέν σχόλιο!
8.Ἡ πώληση γινόταν ἀπευθείας.
9.Ὅταν οἱ ἀνάγκες ὅλων αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων μεγάλωσαν καί οἱ βοσκοί τοῦ Ἀβραάμ καί τοῦ Λώτ μάλωναν μεταξύ τους γιά τό χῶρο τῆς βοσκῆς, ὁ Ἀβραάμ δέν κινήθηκε διεκδικητικά ἀλλά παραιτούμενος ἀπό τό δικαίωμα τῆς πρώτης ἐπιλογῆς ὡς πρεσβύτερος καί θεῖος τοῦ Λώτ, ἐγκαταστάθηκε στή γῆ πού ἀψήφισε ὁ Λώτ, πιστεύοντας ὅτι δέν χρειάζεται ὅλος ὁ ἐξωτερικός κόσμος νά ὑποταχθεῖ στό συμφέρον του γιά νά μπορέσει νά ζήσει!
10.Ἔκανε ἕνα βῆμα ἀναχώρησης… καί ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος!
Θά ἤθελα νά κλείσω μέ τήν ἀγαπημένη ρήση του Salatin πού τοῦ ἔλεγε ὁ πατέρας τοῦ ὅταν τόν ἔστελνε σέ μία δουλειά: «run now, you can rest when you get back» πού ταιριάζει μέ τήν ἀγαπημένη ρήση τοῦ Ἁγίου Πορφυρίου τοῦ Καυσοκαλυβίτου: «Νά ἐργάζεσαι ὡς ἀθάνατος, ἀλλά νά ζεῖς ὡς ἑτοιμοθάνατος» (θά ξεκουραστοῦμε ὅταν γυρίσουμε σπίτι μας, στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν), ἀλλά δέν θά τό κάνω. Καλύτερα νά κλείσουμε μέ μία ἐπίκληση: «Ἅγιε Πατριάρχα Ἀβραάμ, πρέσβευε ὑπέρ ἠμῶν»!
Δημητρίου πρεσβυτέρου
Φυσικός Α.Π.Θ., ΜΔΕ «Φιλοσοφία τῆς Ἐπιστήμης»
*Ἐκτός ἀπό τήν ἐπίσημη ἰστοσελίδα τῆς «Polyfacefarm», ὑπάρχουν πολλά videos στό youTube μέ ὁμιλίες καί ἐπισκέψεις στή φάρμα τoυ Salatin. Τό κείμενο βασίστηκε στίς ὁμιλίες του: «Aspiring new farmers» καί «Cows, carbon and climate».
