Ο ΧΟΤΖΑΣ ΠΟΥ ΕΙΔΕ ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΦΩΣ ΣΤΟ ΝΑΟ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΕΨΕ. Ο ΜΑΡΤΥΡΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.



 Τό γιο Φς μφανίζεται μέ τήν πίκληση ρθοδόξου ρχιερέως (το Πατριάρχου εροσολύμων  το ναπληρωτο του). σάκιςπεχείρησαν νά τό ζητήσουν τερόδοξοι (αρετικοί), Καθολικοί καίρμένιοι πέτυχαν. Συγκεκριμένα τό τος 1101μ.Χ., ο Λατίνοι τότε πού ο γιοι Τόποι εχαν περιέλθει στούς Σταυροφόρους δέν μπόρεσαν νά λάβουν τό γιο Φς, παρά τίς προσευχές καί τίς τελεσθεσες λιτανεες πού καμαν πό τό Μεγάλο Σάββατο, μέχρι τό πρωΐ τς Κυριακς το Πάσχα. Τό γιο Φς « μφανίσθηκε»ταν πεχώρησαν ατοί, στούς ναπομείναντες λληνες, οποοι προσευχήθηκαν μέ πίστη καί γέμισαν λο τό Ναό. Τότε, μέ λλαλαγμούς τρεξαν ο Λατνοι καί το πραν πό τούςλληνες, ταπεινωμένοι. κτοτε,  τελετή το γίου Φωτός καίπί τν Σταυροφόρων κόμη, παρέμεινε ς καθαρά λληνική τελετή (Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου στορία τς κκλησίαςεροσολύμων, σελ. 426, 427). 
    πίσης, ργότερα, δέν μποροσαν νά λάβουν το γιο Φς καί ο ρμένιοι (Μονοφυστες). Τό τος 1579μ.Χ. ο ρμένιοιδωροδόκησαν τους Τούρκους πού κατεχαν τά εροσόλυμα καί τό Μεγάλο Σάββατο εσλθε στόν Πανάγιο Τάφο  δικός τους Πατριάρχης νά πάρει τό...
 γιο Φς. τσι, ο ρθόδοξοι μέ τόν Πατριάρχη λθαν καί μειναν ξω πό τό Ναό τς ναστάσεως, στήν γία Αλή.  λύπη τους ταν μεγάλη, γι ατό προσεύχονταν στόν Κύριο μέ πολύ πόνο.  ρθόδοξος Πατριάρχης καθόταν περίλυπος μπροστά στήν ριστερή μαρμάρινη κολώνα τς Πύλης το Ναον τ μεταξύ, ντός τοΝαο  Πατριάρχης τν ρμενίων καί ο ρμένιοι προσεύχονταν καί παρακαλοσαν τόν Κύριο νά λάβουν τό γιο Φς, λλά δυστυχς τοτο δέν μφανιζόταν. Στό πέναντι τζαμί, ταννεβασμένος γιά νά κάνει τή συνηθισμένη προσευχή  ραβας Χότζας μίρης Τούνομ. ξαφνα μως, τό γιο Φς, «σχίζει» τήν κολώνα, πού ταν μπροστά στόν λληνα Πατριάρχη καίμφανίζεται θαυμαστά πρός μεγάλη χαρά τν ρθοδόξων. Χότζας βλέποντας το παράδοξο ατό γεγονός καί γιά νά προλάβει τό ραο οράνιο φς, πεσε κάτω καί δέν παθε τίποτα. Και ν ταν ταν στόν μιναρέ μνοσε τον λλάχ, τώραρχιζε να φωνάζει τι  Χριστός εναι Θεός ληθινός και τι Ατόν πρέπει να προσκυνομε. Ο Τορκοι, κούγοντας τόν Χότζα νά κηρύττει τόν Χριστό, ντί το λλάχ, τόν πιασαν καί τόν σκότωσαν (τόν καψαν). Τό νωτέρω θαμα συνέβη στίς 18πριλίου το 1579 μ.Χ. πί Σουλτάνου Μουράτ καί Πατριάρχουεροσολύμων Σωφρονίου το Δ΄. πό τότε σουλτανικό φιρμάνιρισε τι μόνον ο ρθόδοξοι λληνες να μεταδίδουν τό γιο Φς.
      Μάρτυρας μίρης Τούνομ γίασε και ς μήν ταν Χριστιανός, διότι βαπτίσθηκε στό αμα το μαρτυρίου. Τεμάχια τν ερν λειψάνων του ερίσκονται γιά προσκύνημα στή γυναικεα Μονή τς Μεγάλης Παναγις εροσολύμων, πού κτισε γία Μελάνη. ερά κολνα, πού «διερράγη» πό τό γιο Φς σώζεται μέχρι σήμερα, μαυρισμένη λλά καί εωδιάζουσα. μες ο ρθόδοξοι, πρίν μπομε στό Ναό τς ναστάσεως, τήνσπαζόμεθα, στή σχισμή γιά ελογία.



      Εναι τό πρτο θαμα μέ το ποο μς ποδέχεται Θεάνθρωπος στό Γολ γοθ Του καί στόν Πανάγιό Του Τάφο, να θαμα συγκλονιστικό καί συνεχές.