Βυζαντινές εκφράσεις που χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα

 



“ΕΦΑΓΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΔΡΟΜΟ”

Το “ΕΦΑΓΑ ΤΟΝ ΠΕΡΙΔΡΟΜΟ” έχει να κάνει με το Βυζάντιο.
Τα πιάτα τα βυζαντινά ήταν βαθουλά και είχαν έναν περίγυρο που τον λέγανε περίδρομο. Όταν βάζανε τη σούπα λοιπόν και ξεχείλιζε και στον περίδρομο… έτρωγες έως τον περίδρομο.

“ΤΑ ΠΑΙΖΩ ΣΤΑ ΔΑΧΤΥΛΑ”

Στο βυζαντινό σχολειό τα παιδιά μαθαίνανε αριθμητική στα δάκτυλα και η έκφραση, που λέμε ακόμη και σήμερα, έχει τη ρίζα της στο Βυζάντιο.

“Ο ΗΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΨΕ”

Επίσης σήμερα, μόνο στα ελληνικά λέμε “Ο ΗΛΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΨΕ”. Από πού κι ως πού ο ήλιος βασιλεύει όταν δύει; Προκύπτει από την παρατήρηση…

Όταν βασιλεύει ο ήλιος γίνεται πορφυρόχρωμος, ντύνεται την πορφύρα, τη βυζαντινή πορφύρα, βασιλεύει.

“ΜΗ ΜΕ ΠΑΙΔΕΥΕΙΣ”

Το “ΠΑΙΔΕΥΩ” στα αρχαία ελληνικά ήταν “εκπαιδεύω”. Όταν σήμερα λέμε “μη με παιδεύεις” δεν εννοούμε να μη με εκπαιδεύεις, αλλά να μη με βασανίζεις.
Από πού κι ως πού; Είναι η ιουδαϊκή θεωρία ότι όταν το ποίμνιο του Θεού ξεστρατίζει και αμαρτάνει, τότε ο Θεός στέλνει θεοσημίες, δηλαδή λοιμούς, σεισμούς, καταποντισμούς, πυρκαγιές και όλα αυτά για να τον τιμωρήσει, να τον ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΕΙ και να μετανοήσει».
Διά του βασάνου εκπαιδευόμαστε (Γέλια).
«Κακά τα ψέματα… το πάθημα γίνεται μάθημα. Έτσι το ρήμα “παιδεύω” από “εκπαιδεύω” γίνεται “τυραννώ”, “βασανίζω”. Βασανίζομαι για να εκπαιδευτώ, για να μάθω.

“ΗΜΑΡΤΟΝ – ΑΜΑΡΤΙΑ”

Και να σας πω και το τελευταίο για να μη σας βασανίζω άλλο. “ΑΜΑΡΤΙΑ”. Τι σήμαινε αμαρτία;
Από πού προέκυψε αυτή η έννοια της αμαρτίας;
Το “ήμαρτον του σκοπού” στα αρχαία ελληνικά λεγόταν όταν ο τοξότης προσπαθούσε να πετύχει τον στόχο του και δεν τον πετύχαινε.
Με τη χριστιανοσύνη, ο μόνος σκοπός του ανθρώπου ήταν η σωτηρία της ψυχής. Αρα, ο… “ήμαρτον του σκοπού”, ο άστοχος, είναι ο αμαρτωλός!….

(Απόσπασμα συνέντευξης της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελερ – Βυζαντινολόγος)

Μαθαίνω κάθε μέρα

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, ένα από τα μυστικά της καλής ζωής, της ευτυχίας και της μακροζωίας είναι το να μαθαίνεις συνεχώς νέα πράγματα.

https://www.kalliergo.gr/anthropoi/byzantines-ekfrasies-eleni-glykatzi-alverel-2021/