(Ομιλία του Καλλιντέρη Νικόδημου (νομικού) που εκφωνήθηκε στις 5/3/2023 στην αίθουσα της οδού Ζωοδόχου Πηγής 44 στα Εξάρχεια κατά την παρουσίαση του βιβλίου «Ζωή θυσιαζόμενης αγάπης»)
Σεβαστοί Πατέρες,
Αγαπητοί αδελφοί,
Ο Γέρων Ιουστίνος Πίρβου έγινε γνωστός στους περισσότερους από εμάς στις αρχές του 2020 χάρη στο βιβλίο «Ζωή θυσιαζόμενης Αγάπης» των εκδόσεων «Άθως», το οποίο μετέφρασε η προλαλήσασα κ. Χαρά Λιαναντωνάκη!
Λίγες ημέρες πριν από την έναρξη των πρωτόγνωρων καταστάσεων που ζήσαμε τα τελευταία τρία (3) χρόνια επέτρεψε ο Θεός να εντρυφήσουμε στον βίο του σπουδαίου αυτού πνευματικού αναστήματος της ορθόδοξης Ρουμανίας και κυρίως να κρατηθούμε από τις ψυχωφέλιμες διδαχές του.
Κάποιοι από εμάς μελετήσαμε το βιβλίο μεσούντος του πρώτου εγκλεισμού, όταν βιώναμε το αυταρχικό κλείσιμο των ιερών ναών και την απαγόρευση συμμετοχής μας στη θεία λατρεία, την απηνή δίωξη κληρικών, την πρωτοφανή στα ιστορικά στοχοποίηση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και τον στραγγαλισμό δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών με την ταυτόχρονη επιβολή ακραίας προπαγάνδας από την πλειονότητα των ΜΜΕ. Οι κατά Θεόν θαρραλέοι λόγοι του Γέροντος Ιουστίνου που εκπήγαζαν από ...
το γνήσιο αγιοπατερικό του ήθος, λειτούργησαν ως βάλσαμο στις ψυχές μας και απάλυναν τον πόνο που προκαλούσε η «εκκωφαντική» αφωνία των πνευματικών ταγών του τόπου μας…Κατά το προγενέστερο αυτό διάστημα επιστρατεύθηκε, κατά την ταπεινή μας κρίση, μεταξύ άλλων η ισχύς της τεχνολογίας και της πολιτικής, με απώτερο στόχο, τον πνευματικό εξανδραποδισμό του ανθρώπου, την απομείωση της ελευθερίας του και την παράδοσή του σε ένα ατέρμονο καθεστώς υστερικού φόβου ώστε να είναι ελέγξιμος και χειραγωγήσιμος… Η ελευθερία της επιστημονικής σκέψης συνεθλίβη υπό την μπότα της πολιτικής εξουσίας και μια απέραντη και πρωτοφανής μονοφωνία σκέπαζε τα πάντα…
Σε αυτή τη σύντομη ομιλία θα αναφερθούμε σε διδαχές του Γέροντος Ιουστίνου για αυτά τα δύο μεγέθη: την τεχνολογία και την πολιτική!
Οι λόγοι του παππούλη αποπνέουν την οσμή της εν Χριστώ ελευθερίας την οποία βίωνε καρδιακά ο Άγιος Γέροντας ακόμα και στα χρόνια του εγκλεισμού του στις απάνθρωπες φυλακές του κομμουνιστικού καθεστώτος!
Οι θέσεις του για την τεχνολογία είναι εξαιρετικά επίκαιρες λόγω των τρεχουσών κρίσιμων εξελίξεων: της ψηφιακής ταυτοποίησης των Ελλήνων μέσω των έξυπνων κινητών τηλεφώνων τους, η οποία ενεργοποιήθηκε, για την ώρα προαιρετικά, από τις 27 Ιουλίου του 2022, την είσοδο στη ζωή όλων των Ευρωπαίων πολιτών του ψηφιακού πορτοφολιού μέσω του οποίου θα γίνεται η πρόσβαση τους σε δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες (το σχετικό μέτρο ψηφίζεται τον τρέχοντα μήνα στο Ευρωκοινοβούλιο) αλλά και τη μετάβαση από το υγειονομικό πιστοποιητικό ως προϋπόθεση άσκησης δικαιωμάτων, στο fuel pass και στο market pass που εξοικειώνουν τον άνθρωπο με τον ψηφιακό κόσμο και το ηλεκτρονικό σύστημα πληρωμών!
Είναι αλήθεια ότι ζούμε στην εποχή της πληροφορίας, του ψηφιακού ανασχηματισμού των πάντων, της λεγόμενης 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, στην οποία οι σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες των αλγορίθμων, της τεχνητής νοημοσύνης, του «διαδικτύου των πραγμάτων», των ψηφιακών εμφυτευμάτων, των κατασκοπευτικών λογισμικών τύπου Predator και των «έξυπνων» πόλεων εισέρχονται ταχύτατα στις ζωές μας!
Κάποιοι, από υψηλούς θώκους, μας λένε -υπομειδιώντας σαρκαστικά- ότι αυτή η τεχνολογική επέλαση θα έρθει θέλουμε-δε θέλουμε… Ενορχηστρωμένα επιμένουν να υπερτονίζουν μονόπλευρα τις όντως πολλές διευκολύνσεις που προσφέρουν αυτές οι καινοτομίες στην καθημερινότητα μας… Αλλά με τι τίμημα;
Ο Γέρων Ιουστίνος διείδε τους κινδύνους για την ελευθερία του προσώπου και με επίταση προειδοποιούσε τους χριστιανούς…
Έλεγε: «Ο κόσμος εκσυγχρονίζεται όλο και περισσότερο, αλλά όμως υποτάσσεται τυφλά στην τεχνολογία. Όσο εξελίσσεται μονόπλευρα με ραγδαίους ρυθμούς, τόσο εξορίζεται από την κοινωνία η ποιότητα. Η τεχνολογία μας έκανε νωθρούς, μουδιασμένους στο σώμα και στο πνεύμα».
Αλλά δεν έμενε μόνο σε αυτά, αλλά ξεκάθαρα επεσήμανε και τις ακόμα πιο αφανείς αλλά σοβαρότερες απειλές για τον ορθόδοξο πιστό… Μας προεμήνυσε πολλαπλώς ότι η τεχνολογία θα αποτελέσει ένα από τα πιο χρήσιμα όπλα στα χέρια της Νέας Εποχής, ώστε να τρωθεί η ανθρώπινη ελευθερία και να επιτευχθεί η απαραίτητη για τους κοσμοκράτορες ομοιομορφία, με την οποία θα ισοπεδώνεται η ιδιοπροσωπία του καθενός από εμάς…
Προφητικά μας προείπε ο π. Ιουστίνος: «Ο ηλεκτρονικός διωγμός είναι χειρότερους από άλλους. Όσο πιο εξελιγμένη είναι η τεχνολογία των ανθρώπων, τόσο πιο αποτελεσματικός είναι και ο διωγμός»….
Και συμπληρώνει: «Τώρα προσπαθούν να δημιουργήσουν μια ομοιομορφία μέσω της τεχνολογίας. Θέλουν να είμαστε όλοι το ίδιο, δηλαδή νούμερα». Έχοντας βιώσει για πολλά έτη τη στέρηση της ελευθερίας του στις απάνθρωπες συνθήκες των φυλακών στη Ρουμανία προσέθετε: «Κάποιοι θέλουν να γίνουμε μόνο νούμερα, όπως οι κρατούμενοι. Προσπαθούν να διαλύσουν τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό».
Ταυτοχρόνως όμως, ως γνήσιος πατερικός διδάσκαλος, με την αρετή της διάκρισης να τον συνέχει, διατυπώνει το εξής: «Η τεχνολογική πρόοδος, ως τεχνολογία, δεν έχει τίποτα κακό. Αλλά η λανθασμένη χρήση της προκαλεί μεγάλη ζημιά».
Αν τα ανωτέρω ηχούσαν στα αυτιά των περισσοτέρων από εμάς πριν από λίγα χρόνια ως κινδυνολογίες ή εμμονικές φαντασιοπληξίες κάποιων γραφικών, ήρθε η πραγματικότητα των τελευταίων ετών να μας διαψεύσει παταγωδώς…
Στο προσκήνιο πλέον έχουν έρθει διάφορα ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα, όπως αυτό του μετανθρωπισμού που έχουν ως στόχο την σύγκραση της βιολογικής ταυτότητας του ανθρώπου με την τεχνολογία και την κατά κάποιο τρόπο σωματική, αισθηματική, ηθική και διανοητική «αναβάθμισή» του.
Επ’ αυτού, ηχηρή εν προκειμένω είναι η προειδοποίηση του Γέροντος: «Είναι μια προσπάθεια να γίνει η κοινωνία “ρομπότ”. Σιγά-σιγά θα εξαφανιστεί απ’ αυτήν ο κανονικός άνθρωπος και θα μείνουν μόνο τα ρομπότ που ελέγχονται από τάχα “ανώτερους” ανθρώπους, εκείνους που διευθύνουν τον κόσμο».
Επιπροσθέτως και η παρακάτω ρήση του πατρός Ιουστίνου πλέον μας είναι περισσότερο προσιτή και αντιληπτή:
«Θεωρώ - έλεγε - ότι το ηλεκτρονικό σύστημα αποτελεί τον ύστατο ζυγό που επιβάλλεται στον άνθρωπο, ώστε αυτός να μην κινείται πια καθόλου, ούτε δεξιά, ούτε αριστερά».
Ο λόγος του αυτός έρχεται να ευθυγραμμιστεί με ανάλογες παραινέσεις του Αγίου της εποχής μας Οσίου Παϊσίου του Αγιορείτου, ο οποίος στο χειρόγραφο που μας άφησε το 1987 υπό τον τίτλο «Σημεία των Καιρών» μας προειδοποίησε με πόνο και ανησυχία για την επερχόμενη αντίχριστη ηλεκτρονική σκλαβιά!
Ο Γέρων Ιουστίνος συνεχίζει και συνδέει την ηλεκτρονική σκλαβιά με την προσπάθεια των πονηρών του κόσμου τούτου να οδηγήσουν την ανθρώπινη ψυχή προς την απώλειά της:
«Σκοπός της παγκόσμιας διακυβέρνησης, τούτη την ώρα, δεν είναι άλλος από την διάλυση του ανθρώπου και τη διάλυση της επαφής μεταξύ των ανθρώπων. Εάν κάποια πολιτικά συστήματα καθυποτάσσουν τα δικαιώματα των ανθρώπων, αυτό το δικτατορικό ηλεκτρονικό σύστημα θα βάλει σε ζυγό την ψυχή, θα καταδυναστεύσει τη σκέψη του ανθρώπου».
Η βάση όλων των σύγχρονων τεχνολογιών είναι τα προσωπικά μας δεδομένα που παράγονται από την εν γένει συμπεριφορά μας… Επί της ουσίας καταβάλλεται προσπάθεια ώστε -όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής μας συμπεριφοράς- να αποτυπώνεται ψηφιακά με την επίκληση άλλοτε της ασφάλειας, άλλοτε της υγείας, άλλοτε την πάταξη της εγκληματικότητας ή της γραφειοκρατίας και άλλοτε προληπτικά την προστασία μας.
Θα μπορούσε να πει κανείς -ίσως με μια δόση υπερβολής- ότι η πανταχού παρουσία του Θεού επιδιώκεται να αντικατασταθεί από την σχεδόν πανταχού παρουσία ψηφιακών συσκευών που καταγράφουν με ποιον μιλήσαμε, τι αγοράσαμε, πού πήγαμε, πώς είναι η διάθεσή μας, πώς είναι οι ζωτικές μας λειτουργίες, όπως οι καρδιακοί μας παλμοί κ.α.…
Αλλά ο Γέρων δεν περιορίζεται σε διαπιστώσεις, αλλά εκπέμπει μήνυμα υγιούς αντίδρασης που σήμερα -όσο ποτέ άλλοτε- καθίσταται επίκαιρο, δεδομένου του διακαούς πόθου της παγκοσμιοποιημένης ελίτ να συνδέσει την ψηφιακή ταυτοποίηση του πολίτη με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και την κατάργηση των συναλλαγών με μετρητά:
«Πρέπει εμείς - επισημαίνει ο π. Ιουστίνος - να διαλύσουμε εκ των προτέρων αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα, να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να μην δεχτούμε αυτήν την νέα ηλεκτρονική τάξη πραγμάτων, αυτόν τον πολιτισμό της εικόνας και των οπτικών μέσων στο διαδίκτυο. Ας μην πουλήσουμε την ελευθερία μας και το δικαίωμά μας να μοιάζουμε στον Ύψιστο Θεό»!
Ο Γέρων Ιουστίνος ήθελε τον ορθόδοξο πιστό να είναι ξύπνιος και ενεργός, να ενδιαφέρεται για τα ευρύτερα κοινωνικά και εθνικά ζητήματα και να μην αναπαύεται με χλιαρότητα σε μια κίβδηλη και επιφανειακή ησυχία και τάξη…
Αν κανείς μελετήσει προσεκτικά τις διδαχές του, θα διαπιστώσει ότι απέδιδε μεγάλες πνευματικές ευθύνες στην υπνώττουσα θρησκευόμενη κοινωνία, η οποία κατά μεγάλο μέρος της ιδιωτεύει και δεν έχει την καλή ανησυχία για τα ευρύτερα εθνικά και κοινωνικά ζητήματα…
Στο πλαίσιο αυτό έλεγε: «Η μόνη κρίση που μας αφορά είναι ότι δεν είμαστε άγρυπνοι φύλακες του Έθνους και της ορθόδοξης παραδόσεώς μας και αφήσαμε να εισχωρήσουν στη χριστιανική κοινωνία λύκοι άρπαγες, είτε πολιτικοί είναι αυτοί είτε εκκλησιαστικοί».
Ο χαρισματικός παππούλης τόνιζε πολύ την ανάγκη ύπαρξης υγιούς πολιτικής ηγεσίας που θα μεριμνά για τον λαό δίχως καιροσκοπισμούς και ιδιοτέλειες…
«Έχουμε ανάγκη -έλεγε- από ορθή ηγεσία, από ανθρώπους να αναλάβουν έναν ηρωικό ρόλο, να θυσιαστούν. Ο λαός θα έπρεπε να ζητήσει από το Θεό, με προσευχή και ταπείνωση, να φανερώσει έναν ηγέτη κατάλληλο, πιστό και έντιμο. Αλλά δεν βλέπεις κανέναν, ο οποίος να απομακρύνεται από το προσωπικό του συμφέρον. Τους ενδιαφέρει μόνο να μείνουν όσο γίνεται περισσότερο στην εξουσία για να μπορούν να γλύφουν τα κοκκαλάκια».
Ο π. Ιουστίνος πονούσε για την πατρίδα του την Ρουμανία, που την έβλεπε μεν να απελευθερώνεται από τη σκλαβιά του σιδηρού παραπετάσματος, αλλά να οδηγείται αβλεπί προς μια άλλη ίσως πιο ύπουλη πνευματική σκλαβιά…
Τόνιζε εμπόνως σχετικά: «Εμείς δεν πρέπει να ανήκουμε σ’ αυτήν την ΕΕ, η οποία θέλει να γίνει μια νέα Σοβιετική Ένωση. Αυτές οι ενώσεις θέλουν να παγκοσμιοποιήσουν τα κράτη και κρύβουν ένα δικτατορικό σχέδιο: να φθάσουμε σε μια μοναδική παγκόσμια Τράπεζα, σ’ ένα ενιαίο νόμισμα, σε μια κατάσταση όπου ο πολίτης θα περιορίζεται και θα υπάρχει μία κεντρική εξουσία, για να μπορεί να ξεκινήσει η Νέα Εποχή. Θεωρώ -προσέθετε- ότι η Ευρώπη είναι ο τάφος της Ορθοδοξίας, ο πνευματικός και υλικός θάνατός μας».
Και συνεχίζει: «Αυτήν την ώρα ο κόσμος διευθύνεται από μια μοναδική παγκόσμια κυβέρνηση, η οποία κατευθύνει όλες τις “κυβερνήσεις” των κρατών. Εμείς κατηγορούμε τους κυβερνήτες μας, αλλά αυτοί, σαν μαριονέτες, δεν έχουν σχεδόν κανένα δικαίωμα. Ό,τι τους λέει ο αρχηγός αυτό εκτελούν».
Πόσο ταιριάζουν όλα αυτά και στην Πατρίδα μας την Ελλάδα, η οποία εξαιτίας των ηγεσιών της, ανθρωπίνως διαφαίνεται ότι βαδίζει κατά κρημνόν και κάποιες φορές επιδεικνύει περισσότερη σπουδή από τα άλλα δυτικά κράτη στην υλοποίηση των κάθε είδους νεοεποχίτικων σχεδιασμών….
Με τον απλό αλλά διεισδυτικό στις ψυχές λόγο του συμπληρώνει ο Γέροντας: «Το μεγάλο λάθος των ανθρώπων της Εκκλησίας είναι ότι τάχα δεν ανακατεύονται, στην πραγματικότητα όμως κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου. Με αυτόν τον τρόπο οι εχθροί της Εκκλησίας και του Έθνους μας εκμεταλλεύονται την αδιαφορία μας».
Αν ζούσε σήμερα ο Γέρων Ιουστίνος πως θα αντιμετώπιζε άραγε τον σύγχρονο Νεοέλληνα που ώρες-ώρες αδιαφορεί για το μείζονος εθνικής σημασίας δημογραφικό ζήτημα, για την ραγδαία ερήμωση της υπαίθρου και την φυγή των νέων στο εξωτερικό, για τις εκατοντάδες χιλιάδες οικιών που πρόκειται το προσεχές διάστημα να πλειστηριαστούν από ξένες εταιρίες, για τη διείσδυση της ομοφυλοφιλικής προπαγάνδας στα δημόσια σχολεία, για την επικείμενη συμφωνία συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου με την Τουρκία και για τόσα άλλα ζητήματα «ων ουκ έστι αριθμός»…
Παρά τις προειδοποιήσεις του Γέροντος για τα όσα ζοφερά έρχονται, πάντοτε φρόντιζε να δίνει μια πνοή κατά Θεόν αισιοδοξίας και αγωνιστικότητας. Έδινε έμφαση στην πνευματική ζωή που είναι ο μοναδικός δρόμος δια του οποίου ο ορθόδοξος πιστός θα έχει τη δύναμη, ώστε να μην υποκύψει… Έλεγε: «Η αγάπη και η προσευχή έχουν πολλή δύναμη και η τεχνολογία τους θα αποδειχθεί αδύναμη»!
«Όσο πιο προετοιμασμένος είσαι πνευματικά, τόσο λιγότερο θα επηρεαστεί η λογική σου και θα έχεις και τη δύναμη να γίνεις μάρτυρας. Όλη η ζωή του χριστιανού πρέπει να είναι μια προετοιμασία για να πεθάνει ως μάρτυρας»!
Στην εποχή μας κατά την οποία ομολογουμένως είναι λίγοι οι άνθρωποι που εμφορούνται από αγωνιστικό ζήλο, όραμα και ιδανικά και επικρατεί μια γενική νωθρότητα, ένα πνεύμα συμβιβασμού των πάντων, οι ίσες αποστάσεις, η υποχώρηση και η ενδοτικότητα, ο Γέρων Ιουστίνος κατά κάποιο τρόπο μας «ξεσηκώνει» αγιοπατερικά και μας δίνει τον ορθόδοξο προσανατολισμό: «Αληθινή αποτυχία είναι το να παραιτηθείς από το όνειρό σου, τα ιδανικά σου.
Εάν καλλιεργήσουμε από τώρα τη σιγουριά στα “πιστεύω” μας, αργότερα θα έχουμε τη δύναμη να μην κάνουμε πίσω. Ο άνθρωπος που είναι πολύ δεμένος με την ύλη και νομίζει ότι είναι από σίδερο αυτός πάντα θα είναι πιο ευάλωτος και επιρρεπής να λυγίσει».
Αυτό ήταν το πνεύμα του Αγίου Γέροντος! Απλό, ξεκάθαρο, παρεμβατικό, τολμηρό και δυναμικό… Δεν ήταν λόγια και θεωρίες αλλά βαθύ βίωμα της ορθόδοξης πίστης! Είναι το πνεύμα που συνείχε κάθε αγιασμένη μορφή της εποχής μας όπως τον Άγιο Ιωσήφ τον Ησυχαστή, τον Άγιο Εφραίμ τον Κατουνακιώτη, τους Οσίους Παΐσιο και Πορφύριο, τον Άγιο Ιάκωβο τον εν Ευβοία… Όλοι τους μετείχαν στην Θεία Χάρη και μας έδωσαν τον ίδιο πνευματικό προσανατολισμό στα καίρια ζητήματα!
Είθε να παραδειγματιστούμε από το ήθος και την αγωνιστικότητά του Γέροντος Ιουστίνου Πίρβου, διότι οι καιροί μας επιτάσσουν επαγρύπνηση, πίστη βιωματική και θυσιαστικό φρόνημα!
Την ευχή του να ‘χουμε!
