Σαρακοστή: Ο δε διάβολος, ὅσον περνᾷ ὁ καιρός κάι φθάνει τό τέλος του, τόσον πολεμεῖ καί βιάζεται μέ ἄκραν μανίαν ὅλους νά μᾶς κολάσῃ.
Τώρα πρό παντός τήν Μεγάλη Σαρακοστήν πού μᾶς ἔρχεται, πολλούς πειρασμούς κάι πολλάς ταραχάς κινοῦν κατ’ ἐπάνω μας οἱ παμμόχθηροι δαίμονες.
Ἐπειδή καί ἡμεῖς κατ’ αὐτόν τόν καιρόν τούς θλίβομεν περισσῶς μέ νηστείαν καί προσευχή, γίνονται καί αὐτοί καθ’ ἠμῶν ἀγριώτεροι.
Φρόντισε λοιπόν νά κερδίσῃς στεφάνους εἰς ...
Πονάτε και προσεύχεστε για τους συγγενείς σας που βαδίζουν στο δρόμο της απώλειας.
Και οι σαράντα αυτοί Άγιοι ήταν στρατιώτες στο πιο επίλεκτο τάγμα του στρατού του Λικινίου. Όταν αυτός εξαπέλυσε διωγμό κατά των χριστιανών, οι Άγιοι σαράντα συλλαμβάνονται αμέσως από τον έπαρχο Αγρικόλα (στη Σεβάστεια). Στην αρχή τους επαινεί και τους υπόσχεται αμοιβές και αξιώματα, για να αρνηθούν την πίστη τους. Τότε ένας από τους σαράντα, ο Κάνδιδος, απαντά: «Ευχαριστούμε για τους επαίνους της ανδρείας μας. Άλλ' ο Χριστός, στον όποιο πιστεύουμε, μας διδάσκει ότι στον καθένα άρχοντα πρέπει να του προσφέρουμε ό,τι του ανήκει. Και γι' αυτό στο βασιλέα προσφέρουμε τη στρατιωτική υπακοή. Αν, όμως, ενώ ακολουθούμε το Ευαγγέλιο, δεν ζημιώνουμε το κράτος, αλλά μάλλον το ωφελούμε με την υπηρεσία μας, γιατί μας ανακρίνεις για την πίστη πού μορφώνει τέτοιους χαρακτήρες και οδηγεί σε τέτοια έργα;» Ο Αγρικόλας κατάλαβε ότι δεν μπορούσε να τους επιβληθεί με ήρεμο τρόπο και διέταξε να τους βασανίσουν. Οπότε, μια παγωμένη χειμωνιάτικη νύχτα, τους ρίχνουν στα κρύα νερά μιας λίμνης. Το μαρτύριο ήταν φρικτό. Τα σώματα άρχισαν να μελανιάζουν. Αλλα αυτοί ενθάρρυναν ο ένας τον άλλο, λέγοντας: «Δριμύς ο χειμών, αλλά γλυκύς ο παράδεισος. Λίγο ας υπομείνουμε και σε μια νύχτα θα κερδίσουμε ολόκληρη την αιωνιότητα». Ενώ προχωρούσε το μαρτύριο, ένας μόνο λιποψύχησε και βγήκε από τη λίμνη. Τον αντικατέστησε όμως ο φρουρός (Αγλάϊος), που είδε τα στεφάνια πάνω από τα κεφάλια τους. Ομολόγησε το Χριστό, μπήκε στη λίμνη και μαζί με τους 39 παίρνει και αυτός το στεφάνι του μαρτυρίου, αφού μισοπεθαμένους τους έβγαλαν το πρωί από τη λίμνη και τους συνέτριψαν τα σκέλη. Τα μαρτυρικά λείψανα ευρέθησαν από τους Χριστιανούς σε κάποιο γκρεμό, όπου είχαν συναχθεί κατά θεία οικονομία και ενταφιάσθηκαν με ευλάβεια. Στον Ευεργετινό αναφέρεται ότι ενώ οι Άγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες βρίσκονταν στο στάδιο της αθλήσεως έχοντας παραμείνει όλη τη νύχτα μέσα στην παγωμένη λίμνη και καθώς τους έσερναν στον αιγιαλό για να τους συντρίψουν τα σκέλη, η μητέρα ενός Μάρτυρος παρέμενε εκεί πάσχουσα με αυτούς, βλέποντας το παιδί της που ήταν νεότερο στην ηλικία από όλους, μήπως και λόγω του νεαρού της ηλικίας και της αγάπης προς την ζωή, δειλιάσει και βρεθεί ανάξιο της τιμής και της τάξεως των στρατιωτών του Χριστού. Στεκόταν λοιπόν, εκεί και άπλωνε τα χέρια της προς το παιδί της λέγοντας: «Παιδί μου γλυκύτατο, υπόμεινε για λίγο και θα καταστείς τέκνο του Ουράνιου Πατέρα. Μην φοβηθείς τις βασάνους. Ιδού, παρίσταται ως βοηθός σου ο Χριστός. Τίποτε δεν θα είναι από εδώ και πέρα πικρό, τίποτα το επίπονο δεν θα απαντήσεις. Όλα εκείνα παρήλθαν, διότι όλα αυτά τα νίκησες με τη γενναιότητά σου. Χαρά μετά από αυτά, άνεση, ευφροσύνη. Όλα αυτά θα τα γεύεσαι, διότι θα είσαι κοντά στον Χριστό και θα πρεσβεύεις εις Αυτόν και για μένα που σε γέννησα». Τα λείψανα των Αγίων βρήκε με θεία οπτασία, το έτος 438 μ.Χ., η αυτοκράτειρα Πουλχερία (βλέπε 17 Φεβρουαρίου) κρυμμένα στο ναό του Αγίου Θύρσου, πίσω από τον άμβωνα, στον τάφο της διακόνισσας Ευσέβειας σε δύο αργυρές θήκες, οι οποίες κατά την διαθήκη της Ευσέβειας, είχαν εναποτεθεί στον τάφο της στο μέρος της κεφαλής της. Στην συνέχεια η Πουλχερία οικοδόμησε ναό έξω από τα τείχη των Τρωαδησίων. Σπουδαία από ιστορικής απόψεως θεωρείται από ... |
(Ευαγγέλιο: Ιωαν. α΄ 43-51)
Πόσο μεγάλη, πόσο φοβερή είναι η παρουσία του Θεού! Πόσο μεγάλη και πόσο φοβερή είναι η παρουσία του ζώντος Θεού!
Οι αγγελικές δυνάμεις στέκονται μπροστά Του με φόβο και τρόμο. Τα σεραφείμ κρύβουν τα πρόσωπα τους με τις φτερούγες τους μπροστά στο αστραφτερό φως και το ανέκφραστο κάλλος της παρουσίας Του.
Πόσο λαμπρός είναι ο ήλιος! Πόσο εντυπωσιακό είναι το έναστρο στερέωμα! Πόσο δυνατός είναι ο ταραγμένος ωκεανός! Πόσο μεγαλόπρεπα είναι τα γιγαντιαία βουνά! Πόσο φοβερά είναι τα κεραυνοφόρα σύννεφα και τα πύρινα ηφαίστεια! Πόσο ευχάριστες είναι οι ανθοφορημένες κοιλάδες με τις χιλιάδες πηγές και τα διάσπαρτα λευκά κοπάδια τους. Κι όλ’ αυτά δεν είναι παρά έργα των χεριών του Θεού. Είναι έργα που φτιάχτηκαν από τον αθάνατο Δημιουργό. Κι αν η κτίση είναι τόσο όμορφη, πώς πρέπει να είναι ο Δημιουργός;
Αν η καρδιά του ανθρώπου γεμίζει με δέος, χαρά ή δάκρυα μπροστά στη δημιουργία του Θεού, πώς πρέπει να νιώθει μπροστά στον παντοδύναμο και ζώντα Δημιουργό;
Πώς μπορεί ένα θνητό ον να σταθεί κοντά στον...
Άγιος Δημήτριος του Ροστώφ
Από τους πονηρούς λογισμούς που πολεμούν τον άνθρωπο, τρεις είναι οι πιο σκληροί: της απιστίας, της βλασφημίας και της πορνείας.
Για να κοπάσει αυτός ο πόλεμος, πρέπει πρώτα να γνωρίζεις πότε αμαρτάνεις και πότε όχι: Δεν αμαρτάνεις όταν ο νους, η βούληση, δε συγκατατίθεται στους λογισμούς, πολύ περισσότερο όταν τους αποστρέφεται ή τους περιφρονεί.
Αμαρτάνεις, κάποτε και θανάσιμα, όταν ο νους αυτοπροαίρετα συγκρατεί τους λογισμούς και η καρδιά ηδύνεται και ευχαριστείται μ’ αυτούς. Όποιος πολεμείται από πονηρούς λογισμούς και δεν ...
(«Διαθήκη» ενός αγίου γέροντα-ιερέα)
– Αποφυγή προσβλητικών λόγων και μόνο τρυφερά και γλυκά λόγια για τους άλλους.
– Αποφυγή της δυσαρέσκειας και της αχαριστίας και γέμισμα της καρδιάς με ευγνωμοσύνη.
– Αποφυγή του θυμού και γέμισμα του εαυτού μας με πραγματική ευγένεια και υπομονή.
– Αποφυγή της απαισιοδοξίας και αγκάλιασμα της αισιόδοξης διάθεσης.
– Αποφυγή της ανησυχίας και γέμισμα με εμπιστοσύνη στον Θεό.
– Αποφυγή της γκρίνιας και απόλαυση των απλών και μικρών πραγμάτων της ζωής.
– Αποφυγή του άγχους και...
Κρυπτοχριστιανοί τη Μεγάλη Σαρακοστή στην Πόλη. Ἦλθον τμηματικά καί μέ προφυλάξεις τό βράδυ πρός τό σουρούπωμα, ἕως ὅτου καθησυχάση ὁ κόσμος. Ἐξωμολογήθηκαν καί αἵ γυναῖκες, καί πρό τοῦ μεσονυκτίου ἐγένετο καί ἡ βάπτισις, τό μύρωμα καί ὁ Ἐκκλησιασμός τῶν παιδίων εἰς τό Παρεκκλήσιον…
Οι Κρυπτοχριστιανοί σε μία εκκλησία του Γαλατά την Μεγάλη Σαρακοστή του 1954
(Μία πραγματική ιστορία με κρυπτοχριστιανούς της Πόλης – Αρχιμ. Γαβριήλ Διονυσιάτου)
Σέ μία Ἐκκλησία τοῦ Γαλατά στήν Πόλη, ὅπου συχνάζουν οἱ ναυτικοί καί ταξιδιῶται ν’ ἀνάψουν τό κεράκι τους γιά τούς δικούς τους καί τό καλό ταξείδι πρός τίς φουρτουνιασμένες θάλασσες τοῦ Πόντου. Ἐκεῖ τή Μεγάλη Σαρακοστή τοῦ 1954 πῆγε νά λειτουργήση καί νά ξομολογήση τούς Χριστιανούς κάποιος Γέρων Πνευματικός*, γιά πρώτη φορά ἐπισκεπτόμενος τήν Πόλη.
Ὁ τακτικός ἐφημέριος, ἐξυπηρετῶν καί ἄλλην Ἐκκλησίαν εἰς γειτονικόν Ἁγίασμα, ἀφοῦ τόν κατετόπισε εἰς τά τοῦ Ἱεροῦ Βήματος, τοῦ ἔδωσε καί μερικές δεκάδες ὀνομάτων «ζώντων καί τεθνεώτων», τόν ὠδήγησε εἰς συνεχόμενον σκοτεινόν Παρεκκλήσιον, καί ἀφοῦ τοῦ ἔδειξε μικρᾶν κλίμακα ἀνερχομένην ἑλικοειδῶς τά κατηχούμενα τοῦ Ναοῦ, τοῦ εἶπεν ἐμπιστευτικῶς, ὅτι τόν περιμένουν ἐπάνω καμμιά δεκαριά ἄνθρωποι γιά νά ἐξομολογηθοῦν καί εἶναι ἀνάγκη ν’ ἀνεβῆ νά τούς ἐξομολογήση καί μεταλάβουν εἴτα εἰς τήν Λειτουργίαν, διότι ἐπείγονται νά φύγουν τό βράδυ μέ τό πλοῖον τῆς γραμμῆς, εἶναι ξένοι ἀπό μακρυά. Ἀνέβαινε ὁ Γέρων συλλογιζόμενος τό δύσκολον ζήτημα τῆς συνεννοήσεως μετ’ αὐτῶν, ἐφ’ ὅσον ἤσαν ξένοι ἀπό μακρυά΄ αὐτός δέ πλήν τῆς Ἑλληνικῆς δέν ἐγνώριζεν ἄλλην γλώσσαν.
Ἐκεῖ εἰς τό ἡμίφως τοῦ ὑπερώου διέκρινε δεκάδα ἀνδρῶν χωρικῶν μεγάλης ἡλικίας, οἵτινες εἰς τό ἀντικρυσμά τοῦ ἔβαλον ὅλοι μετάνοιαν καί...
Στίς Σαρακοστές καλό είναι να γνωρίζεις μόνο εκκλησία και σπίτι, τίποτ’ άλλο. Φτάνεις, λοιπόν, στο σπίτι. Τί θα κάνεις εκεί;
Θα αγωνιστείς μ’ όλη σου τη δύναμη να διατηρήσεις την προσήλωση του νου και της καρδιάς στον Κύριο. Αμέσως μετά την εκκλησία, τρέξε στο δωμάτιό σου και κάνε αρκετές μετάνοιες, ζητώντας ευλαβικά από τον Θεό να σε βοηθήσει , ώστε να αξιοποιήσεις το χρόνο της παραμονής σου στο σπίτι με τρόπο ωφέλιμο για την ψυχή σου.
Ύστερα κάθησε και ξεκουράσου για λίγο. Αλλά και τότε μην αφήνεις τους λογισμούς σου να ξεστρατίζουν. Διώχνοντας κάθε σκέψη, επαναλάμβανε νοερά την ευχή : “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με! Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με!”.
Αφού ξεκουραστείς πρέπει ν’ ασχοληθείς με κάτι, είτε προσευχή είτε εργόχειρο. Τί εργόχειρο θα κάνεις δεν...
«Ελήλυθεν η Νηστεία, η μήτηρ της σωφροσύνης, η κατήγορος της αμαρτίας, και συνήγορος της μετανοίας, η πολιτεία των Αγγέλων, και σωτηρία των ανθρώπων· οι πιστοί ανακράξωμεν· Ο Θεός, ελέησον ημάς» (Απόστιχα αίνων, ιδιόμελον, ήχος πλ.α΄).
(Έφτασε η νηστεία, η μητέρα της σωφροσύνης, η κατήγορος της αμαρτίας και συνήγορος της μετανοίας, ο τρόπος ζωής των αγγέλων κι αυτή που οδηγεί στη σωτηρία τους ανθρώπους. Οι πιστοί ας φωνάξουμε δυνατά: Ο Θεός ελέησον ημάς).
Η Εκκλησία μας, τώρα που εισήλθαμε στην πρώτη ημέρα της Μεγάλης Σαρακοστής, επιμένει να μας καθοδηγεί πάνω σ’ αυτό που σφραγίζει την περίοδο αυτή: τη νηστεία. Και το πρώτο που τονίζει είναι ο συνδυασμός της νηστείας με την προσευχή. «Έφτασε η νηστεία», λέει, οπότε «ας φωνάξουμε στον Θεό μας να μας ελεήσει». Πρόκειται για τον συνδυασμό που υποτάσσει και θηρία, κατά τον λόγο των αββάδων της ερήμου, διότι η νηστεία ως περιορισμός των ορμών του σώματος διευκολύνει ιδιαιτέρως τη στροφή προς τον Θεό – απεμπλέκει τον άνθρωπο από τα γοητευτικά δεσμά της ύλης – συνεπώς κάνει τον άνθρωπο να στέκει στο σημείο της βασιλικής εξουσίας που...
ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Καντιώτης
«Βρωμάτων νηστεύουσα, ψυχή μου, καὶ παθῶν μὴ καθαρεύουσα μάτην ἐπαγάλλῃ τῇ ἀτροφίᾳ…» (Τριῴδ., Τετ. Τυριν., ἰδιόμ. αἴν.)
Καθαρὰ Δευτέρα, ἀγαπητοί μου, ἀρχὴ τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἔναρξις ἱεροῦ ἀγῶνος, τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνος.
Κ᾽ ἐμεῖς σήμερα, σὰν καραβάκια τοῦ Χριστοῦ, σηκώνουμε τὴν ἄγκυρα καὶ ξεκινᾶμε τὸ ταξίδι στὸ «μέγα πέλαγος» – ἔτσι ὀνομάζει ἡ Ἐκκλησία τὸ διάστημα αὐτὸ τῆς νηστείας(ἀπόστ. καταν. ἑσπερ. Κυρ. Τυριν.).
Θὰ ταξιδέψουμε σαράντα μέρες. Ἀλλὰ ὅπως μερικοὶ φοβοῦνται τὴ θάλασσα, ἔτσι μερικοὶ ἄλλοι φοβοῦνται τὴ νηστεία.
–Εἶνε δυνατόν, σοῦ λέει, νὰ νηστέψω σαράντα μέρες;…
Ποιοί τὰ λένε αὐτά; Οἱ φίλαυτοι καὶ ὀλιγόπιστοι – νὰ μὴν πῶ ἄπιστοι. Φοβοῦνται· νομίζουν ὅτι ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου ἐξαρτᾶται μόνο ἀπ᾽ τὸ φαγητό.
–Ἅμα δὲ φάω, λέει, θὰ πεθάνω Ἐνῷ ἔχουμε τόσα παραδείγματα· τὸν ἅγιο Ἀντώνιο, ποὺ δὲν ...
Άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης
Εάν από μικρό παιδί κουβαλάς την πληγή της ενοχής, εάν βαστάς το μαρτύριο της ευαισθησίας, εάν τα μάτια σου δακρύζουν στην ομορφιά και την αγάπη, εάν ζητάς μια αγκαλιά να ξαποστάσεις τους εφιάλτες της ύπαρξης σου, πρόσεξε σε ποιον παπά θα εξομολογηθείς ή θα ζητήσεις συμβουλές.
Προσευχήσου, αναζήτησε, όχι τον σπουδαίο, το όνομα, τον “αγιορείτη”, τον διορατικό, προορατικό και θαυματοποιό. Τίποτε από αυτά. Έναν παπά που να ζει τον Χριστό στην καρδιά και την ζωή του.
Που σημαίνει, αγαπητικό και ταπεινό, αυτό που...
