Μία ἐντελῶς διαφορετική ἐκδοχή
γιά τήν χρεοκοπία τῆς Ἑλλάδας. Διαβάστε τό προσεκτικά. Ἴσως τά πράγματα
δέν εἶναι τόσο μουντά ὅπως
τά περιγράφουν τά καθεστωτικά ΜΜΕ
γιά τήν χρεοκοπία τῆς Ἑλλάδας. Διαβάστε τό προσεκτικά. Ἴσως τά πράγματα
δέν εἶναι τόσο μουντά ὅπως
τά περιγράφουν τά καθεστωτικά ΜΜΕ
Μία διαφορετική ἐκδοχή ἐνδεχόμενης
χρεοκοπίας τῆς Ἑλλάδας καί
ἐξόδου ἀπό τό εὐρώ παρουσιάζουν
σέ σημερινό τους δημοσίευμα οἱ
Financial Times, ἡ ὁποία ἴσως
ἀποδειχθεῖ σωτήρια γιά τή χώρα καί
καταστροφική γιά τή Γερμανία.Τό
δημοσίευμα, τό ὁποῖο ὑπογράφεται
ἀπό τόν Arvind Subramanian,
ἀναφέρει χαρακτηριστικά ὅτι «κοινή
ἐκτίμηση» στήν Εὐρώπη, εἶναι ὅτι
μία χρεοκοπία «θά εἶναι καταστροφική γιά τήν Ἑλλάδα καί ἡ συνεπακόλουθη μετάδοση
τῆς κρίσης θά εἶναι ζημιογόνος γιά τήν Εὐρώπη». Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ συζήτηση νά
περιστρέφεται μόνο στό ποιός θά πρέπει νά εἶναι ὁ χειρισμός γιά τά ὑπερχρεωμένα
κράτη ἀλλά καί γιά τούς μεγάλους χρηματοδότες τῆς Ε.Ε. Ο Subramanian παραθέτει
ὅμως μία τελείως διαφορετική ἄποψη. Ἡ Ἑλλάδα θά μποροῦσε νά ἀποδειχθεῖ
«πολύ πιό ἐπικίνδυνη ἐκτός εὐρωζώνης γιά τό σύστημα στό ὁποῖο πραγματικά ποτέ
δέν ἄνηκε», ἐπειδή «μπορεῖ νά ἀποτελέσει παράδειγμα ἐπιτυχοῦς ἀνάκαμψης.
χρεοκοπίας τῆς Ἑλλάδας καί
ἐξόδου ἀπό τό εὐρώ παρουσιάζουν
σέ σημερινό τους δημοσίευμα οἱ
Financial Times, ἡ ὁποία ἴσως
ἀποδειχθεῖ σωτήρια γιά τή χώρα καί
καταστροφική γιά τή Γερμανία.Τό
δημοσίευμα, τό ὁποῖο ὑπογράφεται
ἀπό τόν Arvind Subramanian,
ἀναφέρει χαρακτηριστικά ὅτι «κοινή
ἐκτίμηση» στήν Εὐρώπη, εἶναι ὅτι
μία χρεοκοπία «θά εἶναι καταστροφική γιά τήν Ἑλλάδα καί ἡ συνεπακόλουθη μετάδοση
τῆς κρίσης θά εἶναι ζημιογόνος γιά τήν Εὐρώπη». Τό ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ συζήτηση νά
περιστρέφεται μόνο στό ποιός θά πρέπει νά εἶναι ὁ χειρισμός γιά τά ὑπερχρεωμένα
κράτη ἀλλά καί γιά τούς μεγάλους χρηματοδότες τῆς Ε.Ε. Ο Subramanian παραθέτει
ὅμως μία τελείως διαφορετική ἄποψη. Ἡ Ἑλλάδα θά μποροῦσε νά ἀποδειχθεῖ
«πολύ πιό ἐπικίνδυνη ἐκτός εὐρωζώνης γιά τό σύστημα στό ὁποῖο πραγματικά ποτέ
δέν ἄνηκε», ἐπειδή «μπορεῖ νά ἀποτελέσει παράδειγμα ἐπιτυχοῦς ἀνάκαμψης.
Καί ἐξηγεῖ, ὅτι ὑπάρχει ἕνα σενάριο τό ὁποῖο παραγνωρίζεται βάσει τοῦ ὁποίου ἡ
χρεοκοπία δέν καταλήγει σέ καταστροφή γιά τήν Ἑλλάδα. «Σέ αὐτήν τήν περίπτωση»,
ἀναφέρει ὁ Subramanian «ἡ πραγματική καί πιό ὑπαρξιακή ἀπειλή γιά τήν εὐρωζώνη
εἶναι πολύ διαφορετική. Σέ αὐτό τό σενάριο ἐκεῖνοι πού γελοῦν τελευταῖοι εἶναι οἱ....
χρεοκοπία δέν καταλήγει σέ καταστροφή γιά τήν Ἑλλάδα. «Σέ αὐτήν τήν περίπτωση»,
ἀναφέρει ὁ Subramanian «ἡ πραγματική καί πιό ὑπαρξιακή ἀπειλή γιά τήν εὐρωζώνη
εἶναι πολύ διαφορετική. Σέ αὐτό τό σενάριο ἐκεῖνοι πού γελοῦν τελευταῖοι εἶναι οἱ....
Ἕλληνες».
Τό σενάριο τοῦ τρόμου γιά τή Γερμανία
Ὅπως ἀναφέρει τό δημοσίευμα οἱ ἄμεσες ἐπιπτώσεις ἀπό τήν ἀποχώρηση ἤ τήν
ἐκδίωξη τῆς Ἑλλάδας ἀπό τήν εὐρωζώνη σίγουρα θά εἶναι ἰσοπεδωτικές. «Θά
ἐνταθεῖ ἡ φυγή κεφαλαίου, θά πυροδοτηθοῦν ἡ ὑποτίμηση καί ὁ πληθωρισμός. Θά
πρέπει νά ἐπαναπροσδιοριστεῖ καί νά γίνει ἐπαναδιαπραγματεύσιμη ἡ ὀνομαστική ἀξία
ὅλων τῶν ὑπαρχόντων συμβολαίων, φέρνοντας χρηματοοικονομικό χάος». Δέν
ἀποκλείεται, νά ἀπαιτηθεῖ καί ἀκόμη περισσότερη λιτότητα καθώς ἡ Ἑλλάδα
ἐξακολουθεῖ νά καταγράφει πρωτογενές ἔλλειμμα, τό ὁποῖο θά πρέπει νά
ἐκμηδενιστεῖ ἐάν ἡ Ε.Ε. καί τό ΔΝΤ σταματήσουν νά χρηματοδοτοῦν.
ἐκδίωξη τῆς Ἑλλάδας ἀπό τήν εὐρωζώνη σίγουρα θά εἶναι ἰσοπεδωτικές. «Θά
ἐνταθεῖ ἡ φυγή κεφαλαίου, θά πυροδοτηθοῦν ἡ ὑποτίμηση καί ὁ πληθωρισμός. Θά
πρέπει νά ἐπαναπροσδιοριστεῖ καί νά γίνει ἐπαναδιαπραγματεύσιμη ἡ ὀνομαστική ἀξία
ὅλων τῶν ὑπαρχόντων συμβολαίων, φέρνοντας χρηματοοικονομικό χάος». Δέν
ἀποκλείεται, νά ἀπαιτηθεῖ καί ἀκόμη περισσότερη λιτότητα καθώς ἡ Ἑλλάδα
ἐξακολουθεῖ νά καταγράφει πρωτογενές ἔλλειμμα, τό ὁποῖο θά πρέπει νά
ἐκμηδενιστεῖ ἐάν ἡ Ε.Ε. καί τό ΔΝΤ σταματήσουν νά χρηματοδοτοῦν.
«Αὐτή ἡ διαδικασία, ὅμως, θά ὁδηγήσει καί σέ σημαντική ὑποτίμηση τῆς συναλλαγματικῆς
ἰσοτιμίας (50 δραχμές γιά 1 εὐρώ ποιός θά πάρει;). Παρ’ ὅλα αὐτά, ἔτσι θά τεθεῖ
σέ κίνηση μία διαδικασία προσαρμογῆς, πού σύντομα θά ὁδηγήσει στόν
ἐπαναπροσδιορισμό τῆς οἰκονομίας καί θά τή θέσει σέ δρόμο βιώσιμης ἀνάπτυξης.
Πράγματι, ἴσως ὑπάρξει ἐκτίναξη τῆς ἀνάπτυξης, πιθανότατα γιά μεγάλη χρονική περίοδο,
ἐάν υἱοθετηθοῦν λογικές πολιτικές γιά τήν ἀνάκτηση τῆς μακροοικονομικῆς
σταθερότητας» ὑπογραμμίζει ὁ Subramanian
ἰσοτιμίας (50 δραχμές γιά 1 εὐρώ ποιός θά πάρει;). Παρ’ ὅλα αὐτά, ἔτσι θά τεθεῖ
σέ κίνηση μία διαδικασία προσαρμογῆς, πού σύντομα θά ὁδηγήσει στόν
ἐπαναπροσδιορισμό τῆς οἰκονομίας καί θά τή θέσει σέ δρόμο βιώσιμης ἀνάπτυξης.
Πράγματι, ἴσως ὑπάρξει ἐκτίναξη τῆς ἀνάπτυξης, πιθανότατα γιά μεγάλη χρονική περίοδο,
ἐάν υἱοθετηθοῦν λογικές πολιτικές γιά τήν ἀνάκτηση τῆς μακροοικονομικῆς
σταθερότητας» ὑπογραμμίζει ὁ Subramanian
Μάλιστα ὁ ἀρθρογράφος τῶν Financial Times παραθέτει καί παραδείγματα
χωρῶν, πού χρεοκόπησαν καί ὑποτίμησαν τά νομίσματά τους κατά τίς χρηματοοικονομικές
κρίσεις τῆς δεκαετίας τοῦ 1990, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ Νότιος Κορέα, ἡ Ἰνδονησία,
ἡ Ἀργεντινή καί ἡ Ρωσία. «Ὅλες ἀρχικά ὑπέφεραν μέ σοβαρή ὕφεση, πού
ὅμως διήρκεσε γιά ἕνα ἤ δύο χρόνια. Ἀκολούθησε ἡ ἀνάκαμψη» τονίζει ὁ Subramanian.
χωρῶν, πού χρεοκόπησαν καί ὑποτίμησαν τά νομίσματά τους κατά τίς χρηματοοικονομικές
κρίσεις τῆς δεκαετίας τοῦ 1990, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ Νότιος Κορέα, ἡ Ἰνδονησία,
ἡ Ἀργεντινή καί ἡ Ρωσία. «Ὅλες ἀρχικά ὑπέφεραν μέ σοβαρή ὕφεση, πού
ὅμως διήρκεσε γιά ἕνα ἤ δύο χρόνια. Ἀκολούθησε ἡ ἀνάκαμψη» τονίζει ὁ Subramanian.
Ἡ περίπτωση τῆς Ἑλλάδας
Στήν περίπτωση τῆς Ἑλλάδος, ὁ ἀρθρογράφος τῶν Financial Times ἀναφέρει
ὅτι «ὑπάρχουν ὁρισμένες ἰδιαιτερότητες». Ἡ κρίση μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ «δραστικό
ἐπαναπροσδιορισμό τῆς οἰκονομίας» μέ ἀποτέλεσμα τήν τόνωση τῶν ἐξαγωγῶν,
οἱ ὁποῖες θά εὐνοοῦνται ἐπίσης καί ἀπό μία «ὑποτίμηση γιγαντιαίων διαστάσεων».
ὅτι «ὑπάρχουν ὁρισμένες ἰδιαιτερότητες». Ἡ κρίση μπορεῖ νά ὁδηγήσει σέ «δραστικό
ἐπαναπροσδιορισμό τῆς οἰκονομίας» μέ ἀποτέλεσμα τήν τόνωση τῶν ἐξαγωγῶν,
οἱ ὁποῖες θά εὐνοοῦνται ἐπίσης καί ἀπό μία «ὑποτίμηση γιγαντιαίων διαστάσεων».
«Ἄς ὑποθέσουμε, λοιπόν», καταλήγει ὁ Subramanian, «ὅτι κατά τά μέσα τοῦ
2013 ἡ ἑλληνική οἰκονομία ἀνακάμπτει, ἐνῶ ἡ ὑπόλοιπη εὐρωζώνη παραμένει σέ
ὕφεση. Ὁ ἀντίκτυπος στήν Ἱσπανία, στήν Πορτογαλία καί στήν Ἰταλία, πού θά παλεύουν
ἀκόμη μέ τή λιτότητα, θά εἶναι ἰσχυρός. Οἱ ψηφοφόροι τῶν συγκεκριμένων χωρῶν θά
ἀρχίσουν νά παρατηροῦν τήν ἐπιτυχία τῆς γειτονικῆς Ἑλλάδας, πού ὅλοι μέχρι προτινός
περιφρονοῦσαν».
2013 ἡ ἑλληνική οἰκονομία ἀνακάμπτει, ἐνῶ ἡ ὑπόλοιπη εὐρωζώνη παραμένει σέ
ὕφεση. Ὁ ἀντίκτυπος στήν Ἱσπανία, στήν Πορτογαλία καί στήν Ἰταλία, πού θά παλεύουν
ἀκόμη μέ τή λιτότητα, θά εἶναι ἰσχυρός. Οἱ ψηφοφόροι τῶν συγκεκριμένων χωρῶν θά
ἀρχίσουν νά παρατηροῦν τήν ἐπιτυχία τῆς γειτονικῆς Ἑλλάδας, πού ὅλοι μέχρι προτινός
περιφρονοῦσαν».
Ἡ πίεση πρός τῆς κυβερνήσεις τοῦ εὐρωπαϊκοῦ νότου νά ἀκολουθήσουν τό ἑλληνικό
παράδειγμα θά ἐνταθοῦν, ὅπως ἐπίσης καί οἱ φωνές πού θά τάσσονται ὑπέρ τῆς ἐξόδου
ἀπό τήν εὐρωζώνη.
παράδειγμα θά ἐνταθοῦν, ὅπως ἐπίσης καί οἱ φωνές πού θά τάσσονται ὑπέρ τῆς ἐξόδου
ἀπό τήν εὐρωζώνη.
«Μέ ἄλλα λόγια, τό ἑλληνικό παράδειγμα θά μποροῦσε νά ἀλλάξει θεμελιωδῶς
τά κίνητρα τῶν χωρῶν νά παραμείνουν στήν εὐρωζώνη, εἰδικότερα ἐάν τό οἰκονομικό
περιβάλλον ἐξακολουθήσει νά εἶναι δυσμενές» τονίζει τό δημοσίευμα.
τά κίνητρα τῶν χωρῶν νά παραμείνουν στήν εὐρωζώνη, εἰδικότερα ἐάν τό οἰκονομικό
περιβάλλον ἐξακολουθήσει νά εἶναι δυσμενές» τονίζει τό δημοσίευμα.
Ἀπό τή νέα αὐτή κατάσταση θά ἐπηρεαστεῖ ἄμεσα καί ἡ Γερμανία, ἡ ὁποία μέχρι
σήμερα κάνει τά ἐλάχιστα γιά νά παραμείνει ἑνωμένη ἡ εὐρωζώνη καί μάλιστα μέ
ἀπροθυμία.
σήμερα κάνει τά ἐλάχιστα γιά νά παραμείνει ἑνωμένη ἡ εὐρωζώνη καί μάλιστα μέ
ἀπροθυμία.
«Ἐάν, ὅμως, ἡ ἔξοδος γίνει ἑλκυστική πρόταση γιά τά μέλη τῆς εὐρωζώνης, τότε
ἡ Γερμανία θά βρεθεῖ στό στόχαστρο. Θά τῆς ζητηθεῖ νά δείξει μεγαλοθυμία ἀντί
γιά τήν τρέχουσα τσιγκουνιά ὡς ὕστατη δοκιμασία γιά τό πόσο πολύ ἐκτιμᾶ τήν
εὐρωζώνη».
ἡ Γερμανία θά βρεθεῖ στό στόχαστρο. Θά τῆς ζητηθεῖ νά δείξει μεγαλοθυμία ἀντί
γιά τήν τρέχουσα τσιγκουνιά ὡς ὕστατη δοκιμασία γιά τό πόσο πολύ ἐκτιμᾶ τήν
εὐρωζώνη».
Τότε ὁ γερμανικός λαός θά συνειδητοποιήσει ἡ εὐρωζώνη προσφέρει στή χώρα
ὄχι ἕνα, ἀλλά δύο «ἀλόγιστα προτερήματα»: χαμηλά ἐπιτόκια, πού εἶναι καί
ὁ παράδεισος τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κεφαλαίου, καί ἀνταγωνιστική συναλλαγματική
ἰσοτιμία καθώς δένεται μέ πιό ἀδύναμους ἑταίρους.
ὄχι ἕνα, ἀλλά δύο «ἀλόγιστα προτερήματα»: χαμηλά ἐπιτόκια, πού εἶναι καί
ὁ παράδεισος τοῦ εὐρωπαϊκοῦ κεφαλαίου, καί ἀνταγωνιστική συναλλαγματική
ἰσοτιμία καθώς δένεται μέ πιό ἀδύναμους ἑταίρους.
«Σέ αὐτήν τήν περίπτωση, ἡ Γερμανία θά πρέπει νά προσφέρει στούς ἑταίρους
τῆς μία πολύ πιό ἑλκυστική συμφωνία γιά νά τούς κρατήσει στήν εὐρωζώνη» τονίζει
ὁ Subramanian.
τῆς μία πολύ πιό ἑλκυστική συμφωνία γιά νά τούς κρατήσει στήν εὐρωζώνη» τονίζει
ὁ Subramanian.
«Ἡ Ἑλλάδα, πού τώρα θεωρεῖται ὁ παρίας πού μολύνει τήν εὐρωζώνη, θά εἶναι πολύ
μεγαλύτερος κίνδυνος γιά τήν ἐπιβίωση τοῦ εὐρώ ἐάν ἐκδιωχθεῖ. Ἐάν ἡ ἔξοδος ἀπό τήν
εὐρωζώνη δημιουργήσει τίς προϋποθέσεις γιά ἀνάκαμψη στήν Ἑλλάδα, τότε
μπορεῖ νά ὑπάρξει ὁ κίνδυνος μετάδοσής της… ἐπιτυχίας».
μεγαλύτερος κίνδυνος γιά τήν ἐπιβίωση τοῦ εὐρώ ἐάν ἐκδιωχθεῖ. Ἐάν ἡ ἔξοδος ἀπό τήν
εὐρωζώνη δημιουργήσει τίς προϋποθέσεις γιά ἀνάκαμψη στήν Ἑλλάδα, τότε
μπορεῖ νά ὑπάρξει ὁ κίνδυνος μετάδοσής της… ἐπιτυχίας».